Vật liệu hút ẩm có vai trò quan trọng đối với cuộc sống của con người hiện nay. Vật liệu hút ẩm được ứng dụng để bảo quản nhiều các loại đồ vật  như quần áo, dược phẩm, gia vị, máy móc,... Biết được vai trò quan trọng của vật liệu hút ẩm nhưng không phải ai cũng biết vật liệu hút ẩm là gì? Hôm nay, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về loại vật liệu đặc biệt này ngay sau đây.

Vật liệu hút ẩm là gì?

Vật liệu hút ẩm là các chất, hợp chất như: Silicagel, calcium chloride, Canxi oxit, Activated Mineral (Clay), Calcium Sunfat,... Các chất này được sử dụng để duy trì tình trạng độ ẩm thấp bằng cách hấp thụ lấy hơi nước  trong không khí. Bởi tác dụng hút ẩm nên vật liệu được sử dụng đặc biệt nhiều vào những ngày mưa nhiều, trời nồm có độ ẩm cao .

Vật liệu chống ẩm là phần thiết yếu trong chuỗi cung ứng và đóng gói các sản phẩm dược. Sử dụng đúng loại, phù hợp sẽ giúp ngăn ngừa tối đa các vấn đề có thể xảy đến, bảo đảm tính nguyên vẹn của sản phẩm.

Vật liệu chống ẩm, đóng gói theo dạng gói, hoặc thanh, hoặc dạng viên … sử dụng để hấp thụ và giữ hơi nước. Hầu hết các chất hút ẩm đều ở thể rắn, bao gồm 1 mạng lưới các lỗ hút trên bề mặt cho phép hơi nước bị hút vào. Việc tích tụ hơi nước trong không khí hay còn được biết tới với khái niệm “độ ẩm tương đối” (RH), được xác định như tỉ lệ lượng hơi nước hiện diện trong không khí có thể được giữ tại một điểm nhiệt độ.

Nhiệt độ tương đối thể hiện bằng tỷ lệ %, cùng với nhiệt độ là các yếu tố quan trọng trong suốt quá trình sản xuất và đóng gói các sản phẩm thuốc tân dược. Bên cạnh không khí, vật liệu đóng gói cũng có thể là một nguồn gây ẩm. Các vật liệu hút ẩm giúp làm giảm lượng hơi nước trong không khí và ngăn ngừa các thiệt hại không mong muốn.

Tác hại của hơi ẩm đối với hàng dược phẩm nếu không có giải pháp bảo quản đúng cách:

- Suy giảm hoạt chất của thuốc

- Suy giảm thời gian hiệu lực của sản phẩm

- Suy giảm độ cứng của viên thuốc

- Phai màu sắc

- Gây nhòe, bay màu của thông tin in trên thuốc

- Sinh ra mùi khó chịu

- Sự sinh sôi nảy nở của các vi khuẩn nấm mốc

Các loại sản phẩm chống ẩm cho hàng dược phẩm:

Hút ẩm Silica gel 

Silica gel thì có 2 loại chính: silica gel trắng, không chỉ thị và loại silicagel chỉ thị, có màu sắc thay đổi khi hơi ẩm được hấp thụ. Loại chỉ thị còn giúp cho người dùng nhận biết khi nào thì cần thay vật liệu chống ẩm.

Silica gel chỉ thị còn có nhiều biến thể: loại xanh blue chuyển sang hồng, và loại vàng chuyển sang màu xanh green. Loại xanh da trời (blue) có chứa cobalt clorua, chịu các quy định của EU đòi hỏi phải có nhãn cảnh báo chất độc hại. Loại silicagel vàng thì an toàn với sức khỏe. Loại silicagel chỉ thị trắng chuyển sang màu hồng cũng có, nhưng nó có chứa phenolphthalein, một chất gây ung thư (carcinogen).

Sàng phân tử là một loại vật chất chống ẩm có khả năng hấp thụ và làm giảm độ ẩm gần như mức zero. Loại này có nhiều kích thước lỗ hút trên bề mặt khác nhau tương ứng với các khả năng hút ẩm khác nhau. Sàng phân tử chỉ được sử dụng cho các mục đích hút ẩm đặc thù, muốn triệt để loại bỏ hơi ẩm.

Carbon hoạt tính, cũng là một loại vật chất hút ẩm, nhưng thường chỉ dùng để hút mùi.

Lọ, hộp hút ẩm (canister)

Đặc điểm của các loại hộp nhựa nhỏ này là có thể dễ dàng gắn vào các nắp chai lọ, tiện dụng cho các ứng dụng chống ẩm cho ngành dược. Loại hộp hút ẩm này vừa có thể chống ẩm, vừa có tác dụng hút mùi. 

Bột hút ẩm Powder Deciscant: Là hóa chất có khả năng hút ẩm cực mạnh, tùy tỷ lệ phối trộn có thể hấp thu nước đến 150-200% trọng lượng của nó, gấp 3-4 lần so với hạt Silica gel. Nếu  Silica gel được sử dụng nhiều trong thực phẩm vì không độc, không hại môi trường thì Powder Desiccant được dùng trong công nghiệp, với đặc tính sau khi hút ẩm bột sẽ chuyển sang dạng gel tránh bay hơi lại vào môi trường.

Thường được dùng trong các kho hàng, container, kho hàng… bột hút ẩm Powder Desiccant phải có bao bì thiết kế riêng với khả năng chống tràn, chống chảy nước. Cũng giống Silica gel, bột hút ẩm Powder desiccant không độc nhưng lại bị biến dạng nên không được dùng trong các gói thực phẩm.  

Hút ẩm khí Oxygen Một sản phẩm dành cho thực phẩm bên cạnh hạt Silica gel, khác với hạt Silica gel, túi hút ẩm khí Oxygen được sử dụng cho các túi thực phẩm bảo quản trong môi trường chân không và không có tác dụng trong môi trường thông thường.

Nguyên nhân gây hỏng thực phẩm, chính là khí oxy nên tác dụng chính  của gói Oxygen chính là hấp thụ oxy trong túi thực phẩm. Vì được dùng cho thực phẩm nên túi hút ẩm oxygen không mùi, không độc và hạn chế khả năng biến đổi của thực phẩm giúp bảo quản độ tươi ngon, dẻo… điểm mà gói hút ẩm Silica gel không làm được với thực phẩm tươi, trái cây, mứt…Bạn sẽ tìm thấy túi oxygen trong trà, thủy sản chế biến, gia vị, lạp xưởng, chà bông, thịt bò khô…Ngoài ra với thành phần chính là Fe2O3 túi hút ẩm khí oxygen còn được sử dụng để chống rỉ sét, bảo quản kim loại, túi không hút nước nên đảm bảo thực phẩm được bảo quản tốt mà không mất nước.  

Hút ẩm EthyleneLà sản phẩm đặc biệt, được nghiên cứu đặc biệt để bảo quản trái cây tươi. Với khả năng hút khí Ethylene được sản sinh ra trong quá trình chính của trái cây, khí này kích thích và đẩy nhanh quá trình chính của hoa quả, là nguyên nhân gây hỏng trái cây tươi trong quá trình di chuyển.Túi hút ẩm khí Ethylene với thành phần chính là khoáng  chất tự nhiên  zeolite, được đóng trong những túi nhỏ trọng lượng 5 gram / 10 gram / 20 gram dễ sử dụng và được để kèm với trái cây tươi trong quá trình vận chuyển. Đảm bảo sản phẩm không bị chín quá nhanh.Túi hút ẩm khí Ethylene không độc hại và không gây ô nhiễm môi trường. 

Đất sét hoạt tính (Activated Clay) Đất sét hoạt tính hay Activated Clay là sản phẩm hoàn toàn tự nhiên có khả năng hút nước đến 75% trọng lượng cửa chính nó gần gấp đôi so với hạt Silica gel. Bên cạnh hút ẩm thì đất sét hoạt tính còn có khả năng lọc cặn, tẩy trắng…  thường được dùng trong ngành lọc dầu, lọc màu.

Đất sét hoạt tính Đất sét hoạt tính thường được dùng trong linh kiện bán dẫn, điện tử, bảo vệ mạch điện, kim loại, chăm sóc sức khỏe, cơ khí chính xác, dệt, sản phẩm da, đồ gỗ…Công dụng chính là đảm bảo sản phẩm không bị hư hỏng, rỉ, do các tác nhân bên ngoài… Ưu điểm của sản phẩm là không ăn mòn, không độc hại, sử dụng được nhiều lần và không bị biến dạng trong quá trình sử dụng. với khả năng hút ẩm lớn, đất sét hoạt tính được sử cho diện tích lớn như kho bãi nhà xưởng với giá khá rẻ. 

Các yêu cầu về chất lượng và độ an toàn, hợp chuẩn

Các sản phẩm chống ẩm cho ngành dược phẩm, phải đáp ứng nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật liên quan đến:

- Độ sạch, phù hợp với thực phẩm và dược phẩm theo các quy định của FAQ hay WHO

- Không được phép chứa các thành phần kim loại nặng vượt ngưỡng, đặc biệt là silicagel, phải được chứng nhận không có thành phần DMF

- Thân thiện với môi trường, dễ tiêu hủy, hiện giờ một số nước đang xây dựng bộ tiêu chuẩn, cụ thể là tuân theo tiêu chuẩn BS EN ISO 14001